Krach, Kryzys czy Wojna ? w poszukiwaniu trzeciej drogi.
Political Science Fiction
Robert Mikołajek

I. Wstęp dywagacje wolne

W dziejach naszej cywilizacji było wiele zawirowań i przeszkód na drodze do dzisiejszego stanu, rozwoju społeczno polityczno gospodarczego mieliśmy po drodze epidemie, kataklizmy i wojny ale czy były to tylko nieszczęścia ?

– czy tylko zaplanowane mechanizmy regulacyjne wchodzące w skład całościowych procesów ewolucyjnych ?
– a jeśli były to regulatory to jaki obecnie regulator wolnorynkowy jest najistotniejszy dla gospodarki światowej ?

wydaje się zatem wobec powyższego, że najistotniejszym regulatorem w procesach gospodarczych jawi się kryzys i szereg bankructw tak zwanych akumulatorów finansowych.

Pierwszym pytaniem na jakie musimy sobie odpowiedzieć podchodząc do tego jakże ważnego i trudnego zagadnienia jest kwestia fundamentalna – pojęcie wolnego rynku, zatem spróbujmy odpowiedzieć sobie na proste pytanie czy obecnie mamy wolny rynek czy nie mamy ?

Odpowiedź choć powikłana daje nam wynik negatywny, czyste pojęcie wolnego rynku występuje obecnie tylko poniżej parametrów makroekonomicznych, to znaczy może ono zachodzić tylko do granicy przestrzeni określonej w założeniach makroekonomicznych powyżej tego progu nie może zajść w sposób naturalny gdyż doprowadziło by do załamania równowagi pomiędzy strefami, pomiędzy którymi zachodzą zależności, co w końcowym efekcie doprowadziło by do wystąpienia jednego z regulatorów naturalnych => czyli np. krachu lub wojny.

Historia ostatnich 100 lat przekonała jednak wszystkich dość wyraźnie, że dopuszczanie do wystąpienia regulatorów naturalnych nie jest najlepszą drogą w wyniku czego współczesny świat zgodził się w ramach umów wzajemnych na regulację ręczną niestabilnych czy wrażliwych procesów makro ekonomicznych.

Jednak czy udało się to do końca i jakie są przyczyny kulawości tego mechanizmu ? Obserwując rozwój gospodarczy od końca II wojny światowej widać, że mechanizm ten przyniósł wiele korzyści jeśli chodzi o utrzymanie Pokoju na Świecie jednak nie wyeliminował do końca innego procesu jaki zachodzi w tle a doprowadza do destabilizacji systemu jako całości a mam tutaj na myśli kumulatory finansowe, które tamują i wstrzymują naturalny ruch w gospodarce światowej. Pojawia się tutaj jednak szereg innych problemów natury formalno prawnej, zwyczajowej i w końcu kulturowej bo na jakiej zasadzie regulować kumulator.

Byśmy jednak nie pogubili się w rozważaniach powiedzmy sobie co mam na myśli myśląc kumulator finansowy ::

– czyli są to te wszystkie instytucje prowadzące działalność o wysokim efektywnym stopniu kumulacji kapitału, gdzie czas kumulacji tego kapitału jest 3 razy szybszy od innych uczestników gry rynkowej a w dodatku kwota kapitału skumulowanego przeznaczonego do dalszego używania jest 2 do 5 razy mniejsza.

Zatem mówiąc językiem normalnego człowieka są to specyficzne formy wampirów ekonomicznych zakłócających przepływ strumieni finansowych.

Receptą na zrównoważenie występowania akumulatorów jest zakładanie w nieskończoność zwiększania stopnia konsumpcji co w efekcie doprowadza do nakręcania spirali => dostarczania na rynek pustego pieniądza by w efekcie uniknąć regulatora naturalnego takiego np. jak wojna.

Czy jednak kumulatory są potrzebne i dlaczego ?

– potrzebne są gdyż ściągają z rynku nadwyżkę pieniądza nie produktywnego wprowadzonego do systemu jako wypełniacz parametrów makroekonomicznych.

Jakie są jednak mankamenty kumulatorów ?

– blokują przepływ gotówki
– chcą osiągać niekontrolowany wpływ na szerokie procesy gospodarcze.

Ale wróćmy do sedna problemu jakim jest walka o prawo pierwszeństwa w kreatywnej rachunkowości politycznej, która można powiedzieć doprowadziła do powstania współczesnych problemów społeczno gospodarczych w dużej części obszarów naszego świata.

Powiedzmy sobie jedna o przyczynie tego problemu, otóż po zakończeniu II Wojny Światowej i zakończeniu fazy odbudowy krajów wysoko rozwiniętych nastąpił marazm gospodarczy związany z gwałtownym rozwojem technologii produkcyjnych, mało tego powstało bardzo duże ryzyko związane z niebezpieczeństwem destabilizacji obszarów gospodarczych poprzez wystąpienie niekontrolowanej i masowej nadprodukcji różnych grup towarowych => ze względu jak mówiliśmy na łatwy dostęp do technologii produkcji.

Receptą na zażegnanie ryzyka destabilizacji poszczególnych stref ekonomicznych Europejskiej, Amerykańskiej północnej, Japońskiej i Pacyfiku oraz Dalekowschodniej centralnej, Afrykańska w tamtym czasie ze względu na opóźnienie cywilizacyjne nie była brana pod uwagę w ogóle było stworzenie globalnego regulatora który w końcowej fazie przybrał kształt Światowej Organizacji Handlu.

No ale idźmy w naszych rozważaniach dalej – w celu podtrzymania odpowiednich parametrów podażowo popytowych w tych strefach zaczęto do nich wpuszczać strumienie finansowe => czyli kapitały, jak wiemy pieniądze nie biorą się zznikąd bo są drukowane, zatem zaczęto drukować sztuczny pieniądz bez pokrycia stymulując tym samym:

– podtrzymanie konsumpcji
– rozwój nienaturalnych obszarów produkcji => konsumpcja stymulowana
– stymulacja rozwoju w obszarach równoległych w celu wypracowania nowocześniejszych strategii
– utrzymanie spokoju społecznego
– itd… wymieniać można w nieskończoność

Zaletą tego mechanizmu życia na sztuczny kredyt było wyeliminowanie naturalnego regulatora jakim jest wojna oraz przesunięcie kryzysów wewnętrznych w czasie.

Niekiedy jak rozmawiamy ze znajomymi to dochodzę do wniosku, że najlepiej ten problem rozwiązał faraon Cheops gdyż 30 lat budowy piramidy dawało zatrudnienie i gwarancję spokoju w 100%, nie wiem czy w podobny sposób nie wyregulowali władcy Chińscy pewnych problemów natury społecznej w trakcie Budowy muru Chińskiego.

Idźmy dalej, zatem ten sztuczny kredyt zwany dotacją , subwencją, funduszem jak teraz w przypadku funduszy unijnych był o tyle dobry, że pozawalał jako dotacja nie księgować go w kosztach bieżących jako pożyczka ale jako przychód zatem bezpośrednim bilansie państwa X lub Y nie powstawał debet zwany DEFICYTEM 😉 czyli można powiedzieć, że dzięki odpowiedniej strukturze strumienie finansowych kierowanych do odpowiedniego rejonu na świecie oraz w odpowiednie działy gospodarki można było regulować i podtrzymywać KOMPLEMENTARNY ROZWÓJ GOSPODARCZY w strefach bezpośrednio kooperujących ze strefa przesyłającą strumienie finansowe 😉

Wiemy wszyscy , że główną rolę w tym mechanizmie wzięły na siebie Stany Zjednoczone i Dolar jako waluta najsilniejsza w okresie kiedy mechanizm powstawał, przyczyną wyboru dolara była możliwość jego indeksowania względem parametrów makroekonomicznych opartych o produkcję i konsumpcje gospodarki opartej o wiedzę, w późniejszym czasie indeksowano o złoto, produkcje aut (konsumpcję) czy na koniec o surowce kopalne.

W efekcie doprowadziło to do tego, że w Chinach znajduje się około 2 do 4 bilionów nadwyżki dolarów amerykańskich a roczny produkt krajowy USA wynosi około 14 bilionów, przy realnym wzroście na poziomie 1% po uwzględnieniu inflacji. Osobiście zaryzykował bym jednak stwierdzenie, że ten produkt wynosi – 0,5% (strata) od około 4 lat.

Ale skąd się ta nadwyżka wzięła ktoś powie ? a wzięła się stąd, że na poczet przyszłego wzrostu konsumpcji w Chinach łatwiej było księgować strumienie finansowe wysyłane do tej strefy konsumpcyjnej na poczet przyszłych indeksacji.

Pyzatym konsumpcyjny potencjalny potencjał Chin pozwalał unikać zawirowań na giełdach światowych związanych z zarzutami o wirtualną indeksację najważniejszych transformatorów strumieni finansowych.

Tłumacząc to na język polski łatwiej było dodrukowane pieniądze wpuścić do tego obszaru z założeniem, że zostaną skonsumowane na potrzeby bieżące a nie staną się czy wejdą jak ktoś woli w skład mechanizmów destabilizujących światową gospodarkę.

II. Rozmowa z Jankiem

I co się stało zapyta Janek Kowalski, że ten mechanizm nie jest już taki efektywny i dlaczego czekają nas zmiany i o co Panu chodziło Panie Mikołajek z tym krachem, kryzysem czy wojną bo już się pogubiłem 😉 ??? i co mają kraje Bliskiego Wschodu w tym temacie itd… ??

Otóż Janku problem wygląda tak:

Stany Zjednoczone poniosły największy ciężar utrzymywania opisanego mechanizmu czego efektem jest spadająca wartość dolara i wzrastająca wartość cen ropy bo indeksacja waluty amerykańskiej względem:

– produkcji
– konsumpcji
– paliw kopalnych nie wygląda dobrze

gdyż:

– produkcja spada
– konsumpcja spada
– paliw nie mają (nie są pierwszym producentem)

Okazała się za słaba i nie efektywna 😉

Janek: czyli wartość dolara musi spaść ?

– tak musi spaść do takiego poziomu bu nadwyżki amerykańskiej waluty poza USA nie miały wpływu na politykę ekonomiczną USA.

Janek: ale jak USA chce to osiągnąć i a jakie są główne zagrożenia ?

– USA i kraje grupy G8 chcą osiągnąć ten kompromis ekonomiczny poprzez wyhamowanie i stopniowe wygaszanie niekontrolowanych procesów wolnorynkowych w Azji Centralnej gdzie nie tylko Chiny zaczęły stanowić zagrożenie same dla siebie ale i do tego miana zaczęły aspirować po woli Indie.

Wydaje się Janku, że najlepszym mechanizm dla USA było i jest podnoszenie cen paliw kopalnych w głównych obszarach wydobywczych jakim jest bliski wschód przy wydatnej pomocy OPEC i kumulowanie funduszy z handlu ropą w obszarach nie de stabilizacyjnych dla światowej gospodarki to jest na Bliskim Wschodzie.

Za to Bliski Wschód dostanie czy przeniesione zostaną w jego rejon działy gospodarki oparte no o turystykę, działy te przeniesione zostaną jeśli tak można powiedzieć z rejonów Azji Dalekowschodniej – rejony Pacyfiku ze względu na ocieplanie klimatu i podnoszenie się poziomu morza, gdzie wiele kurortów po prostu zniknie.

Janek: czyli chce pan powiedzieć, że poprzez podwyżkę cen ropy USA próbują wyciągnąć z Chin nadwyżki dolarowe by tym samym wzmocnić własną walutę ?

– tak mi się wydaje Janku, że nie mamy za bardzo innej drogi w ekonomi jak ustanowienie nowego ładu ekonomicznego na świecie gdyż – jeśli nie uda się ustabilizować procesów gospodarczych w Chinach może to doprowadzić do załamania gospodarki Chińskiej ze względu na szereg innych czynników a między innymi:

– przegrzani gospodarki
– klęsk żywiołowych
– jednotorowego i nie zdywersyfikowanego kumulowania kapitałów w Chinach

Janek: ale dlaczego w takim razie Chiny nie chcą się na to zgodzić ??

– jest to dobre pytanie i sam chciałbym znać na nie odpowiedź jednak wydaje się, że rząd w Pekinie do końca nie jest w stanie kontrolować procesów gospodarczych, trzeba pamiętać że do marca 2007 w ciągu 15 miesięcy Chińska giełda odnotowała 150 % wzrost tak, że rząd musiał ja wyhamowywać, w przeciwnym przypadku groziło to katastrofą. O gospodarce chińskiej premier Wen Jiabao powiedział na konferencji w Pekinie w marcu 2007, że jest „niestabilna, niezrównoważona, nieskoordynowana i niezdolna do utrzymania wzrostu” cytat 2.

Janek: czyli USA nie chce się uzależniać od niestabilności ekonomicznej w Chinach ?

– takie ujęcie sprawy było by za proste, USA musi zdywersyfikować swoje ryzyko związane z niestabilną gospodarką Chińską.

Janek: no a co w końcu z tym Bliskim Wschodem ?

– Bliski Wschód w tej całej zabawie w makroekonomicznej jak mówiliśmy odegrać musi bardzo dużą rolę jak mówiliśmy wcześniej, gdyż spełnić musi rolę wentyla bezpieczeństwa, doprowadzając do tego iż strumienie finansowe mogące mieć decydujący wpływ na stabilizację mechanizmów podażowo popytowych poprzez procesy inwestycyjne w poszczególnych obszarach świata znajdą się pod kontrolą mechanizmów przewidywalnych i łatwych do opanowania.

Janek: jak to bliski wschód jest łatwy do opanowania ?

– w kategoriach ekonomicznych tak, ze względu na brak efektywnego zróżnicowania środków produkcji oraz gospodarki związanej z przemysłami:

– ciężkim/maszynowym,
– lotniczym,
– wysokich technologii,

obszar ten Janku pełni tylko rolę konsumenta.

Janek: a co z Rosją, Iranem i np. Wenezuelą jako graczami w rynku surowców ??

– dobre pytanie Janku bardzo dobre, co by powiedzieć strategii Rosyjskiej to nie można powiedzieć, że Rosja nie chce odgrywać w światowej gospodarce roli przewodniej dobitnie świadczy o znajomości całego opisanego przez nas wcześniej problemu wypowiedź Prezydenta Rosji którą Janku możesz przeczytać tutaj:

cyt.1 za onet.pl „Rubel powinien być rezerwową walutą gospodarki światowej. Stwierdzenie takie padło z ust prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa w wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „The Guardian”.

Zdaniem rosyjskiego przywódcy dolar jest faworyzowany. Miedwiediew uważa, że światowy system ekonomiczny powinien być w zrównoważony sposób oparty na czołowych gospodarkach i ich stabilnym wzroście oraz na zasadzie kilku walut rezerwowych.

Na tydzień przez szczytem G8, Miedwiediew skrytykował międzynarodowe instytucje finansowe i gospodarcze, uznając je za przestarzałe i niezdolne do uporania się z obecnymi problemami. Jego zdaniem, potrzebne są nowe mechanizmy ekonomiczne, w związku z czym Rosja przygotowała odpowiednie propozycje. Miedwiediew zaznaczył, że nie oznacza to rujnowania architektury budowanej przez dziesięciolecia, ale, jak podkreślił, trzeba ją zmodernizować.

Prezydent Rosji uważa, że należy „przemodelować” globalny system ekonomiczny, biorąc pod uwagę konsekwencje obecnego kryzysu kredytowego i przegrzania gospodarki światowej oraz gospodarek poszczególnych krajów.””

Wynika z niej, że ni mniej nie więcej, że Rosjanie zdając sobie sprawę z problemów i załamania kreatywnej polityki rachunkowej na świecie, chcieli by na poczet ustanowienia nowego ekonomicznego ładu światowego aby to ich waluta rubel, stanowiła motor napędowy gospodarek na świecie.

Pyzatym pomimo wspólnych manewrów wojskowych i wymiany kulturalnej nie za bardzo wyobrażam sobie w jaki sposób miał by się odbyć bez konfliktowe zasiedlanie wschodnio południowych terenów Rosji graniczących z Chinami i pełnoprawne uzyskiwanie praw wyborczych przez Chińczyków – ale to na inny temat.

Janek: ale do czego czy według jakiego parametru miała by być indeksowana Rosyjska waluta jako globalny środek rozliczeniowy?

– nad tym też by się trzeba pochylić bo parametry wymienione wcześniej nie za bardzo mają zastosowanie gdyż:

– konsumpcji tam wielkiej nie będzie (Rosja jest coraz mniej)
– produkcji poza surowcowej liczonej w skali wymiany towarowej też nie

Wydaje się, że rubel mógłby zostać zindeksowany tylko według ale zaznaczam wydaje mi się to według wartości produkcji energii elektrycznej => czy szeroko rozumianej energii.

Wydaje się też, że Prezydent Rosji po cichu liczy na poparcie w tej sprawie ze strony Chin i innych światowych graczy według zasady – zgłoszę się a jak sami nie będą wiedzieć co zrobić to może się zgodzą. Moim zdaniem jednak wielu ekspertów widzi w potencjalnej dominacji rosyjskiej szereg zagrożeń i ze względu na to nie chce się zgodzić.

Janek: zapytam przewrotnie czy zatem powstanie nowa jednostka rozliczeniowa np. 1 WDR watodolarorubl ?

-coś powstać musi co będzie odzwierciedlało naturalny stan gospodarki, utrzymywanie na dalszą metę dolara na pierwszym miejscu niema sensu, rubel tez wydaje się propozycją abstrakcyjna a chiński juan może się okazać zabójczy jak pożyczki japońskich jenach – poza oczywiście ich podatnością na ryzyko spekulacyjne.

Poza tym ta nowa jednostka rozliczeniowa będzie musiała posiadać własne mechanizmy obronne chroniące ja przed kumulacją w akumulatorach finansowych jak obecnie jest to z dolarem, co do nazwy to będzie to 1 VATER (jeden fater – jak ojciec => waluta walut).

Janek: czyli co nas czego ??

– myślę, że w pierwszej kolejności czeka nas faza bezpieczna czyli rozładowanie kumulatorów finansowych poprzez doprowadzenie do ich rozbicia, zbankrutować muszą czyli wypuścić na rynek strumienie finansowe :

– fundusze inwestycyjne
– firmy spekulacyjne
– bański rachunkowe
– fundusze emerytalne

Janek: ale nie boi się Pan, że wywoła to panikę i zamęt ?

– tak rzeczywiście może tak się stać, ale wydaje się przy umiejętnej polityce informacyjnej rządów w poszczególnych czy newralgicznych krajach może się udać utrzymać wszystko na swoim miejscu.

Janek: czyli chce Pan powiedzieć, że zamierza Pan namówić Egipcjan na rozebranie Piramidy i je ponowne składanie a Chińczyków na mur – kto się na to zgodzi ?

– nie dokładnie ale prawie, bo widzisz Janku za bardzo wyjścia niema albo zgodzimy się na regulator ręczny albo wystąpią regulatory naturalne takie jak Krach a potem Wojna jako regulator naturalny. Na problem ten złożą się jeszcze problemy związane ze zmianami klimatycznymi tak, że kraje takie jak Wenezuela mogą nie zdążyć odegrać żadnej większej roli w światowej walce o prymat energetyczny.

Najpierw wystąpi Krach jako centralna dysfunkcja światowego systemu ekonomicznego no a po krachu tłumaczyć dalej nie muszę zatem im wcześniej zaczniemy rozbierać piramidy tym lepiej.

Janek: ale w ogóle nie poruszyliśmy kwestii gospodarki Indyjskiej i Afrykańskiej w kwestii ich ekspansywnej polityki względem Bliskiego Wschodu, poza tym co z Paktem Uranowym i indeksacją światowej waluty rozliczeniowej np. w oparciu o kilo uranu jako paliwa ostatecznego?

– racja ale mam propozycję pomówimy o tym przy następnym spotkaniu ?

źródła:

– cytat 1. http://biznes.onet.pl/0,1781954,wiadomosci.html
– cytat 2. http://gospodarka.gazeta.pl/gospodarka/1,33182,4004632.html

o autorze:

Robert Mikołajek politolog