ATAK IRANU NA IZRAEL

Posted By: Marcin Pietrzyk 15 kwietnia, 2024

Nocny atak Iranu na Izrael z 13 na 14 kwietnia 2024 roku zelektryzował społeczność międzynarodową na całym świecie. W przekazie Iranu był to odwet za zbombardowanie konsulatu irańskiego w Damaszku (1 kwietnia), za który to atak Iran oskarżył Izrael. W wyniku ataku na konsulat zginęło kilku wysokich rangą irańskich wojskowych, a cała operacja została uznana jako atak na państwo irańskie. Niepokój wzbudziły też obawy o możliwe zablokowanie cieśniny Ormuz w wypadku eskalacji tego konfliktu. Po perturbacjach z transportem ropy i innych towarów na Morzu Czerwonym byłaby to katastrofa dla świata i gospodarki globalnej.

Pomimo tego skala irańskiego odwetu zaskoczyła społeczność międzynarodową. Według wstępnych danych wystrzelono około 120 pocisków balistycznych średniego zasięgu oraz około 30 pocisków manewrujących (dane Zakładu Badań i Analiz Militarnych), a do tego ponad 300 dronów. Co ciekawe w ataku nikt nie zginął, obrona Izraela zadziałała, to jednak w opinii części komentatorów obie strony konfliktu mogą paradoksalnie uznać to za swój sukces. W podobnym tonie wypowiedział się m.in.  dziennikarz i ekspert ds. Bliskiego Wschodu Jarosław Kociszewski na łamach Didaskalia WP.pl, zaznaczając, iż w tym ataku doszło do 3 precedensów był to największy atak dronów w historii, po raz pierwszy zaatakowano Izrael z terytorium Iranu oraz po raz pierwszy jakiś kraj arabski stanął po stronie Izraela( wskazano na Jordanię).

 USA już zadeklarowały, iż nie wesprą Izraela w możliwym kontrataku. Według wstępnych danych straty wynikające z obrony przewyższyły dwukrotnie koszt ataku, co może być atutem na korzyść Iranu (około 2 mld dolarów koszt obrony wobec 1 mld dolarów koszt ataku). Udana obrona przez Izrael nastąpiła w wypadku kiedy Iran uwierzytelnił swoją postawę i gotowość do wojny, zaznaczając, iż nie będzie tolerował przekraczania czerwonej linii (w tym przypadku był to atak na konsulat w Damaszku).

W sprawie antagonizmu irańsko-izraelskiego dziennikarz Kociszewski przypomniał, iż te złe relacje nie były kiedyś normą, a w czasie władzy szacha w Iranie (do momentu jego obalenia przez Chomeiniego w 1979 roku), wręcz były to dobre relacje. W innym fragmencie wywiadu na Didaskalia Wp.pl zaznaczono, iż Iran mógł sondować też działanie izraelskiej „Żelaznej Kopuły”, czy też sprawdzać wiarygodność niektórych zachodnich sojuszników wśród krajów arabskich. W tym przypadku chodzi głównie o Jordanię, a jej możliwa destabilizacja byłaby w obecnej sytuacji bardzo korzystna dla Iranu. Wynikać to może choćby z faktu większej swobody na oddziaływanie na Zachodni Brzeg Jordanu.

Do roku 1967 (wojna sześciodniowa) Jordania była opiekunką miejsc świętych we wschodniej Jerozolimie, a Zachodni Brzeg Jordanu stanowił część jej terytorium (przypomnienie redakcji Emiddle East). Co ciekawe w Jordanii ponad połowa mieszkańców może posiadać pochodzenie palestyńskie, zamieszkuje też wielu uchodźców z Syrii, czy Iraku. Z uwagi na wojnę w Gazie obecna postawa władz w Jordanii może zostać przyjęta wśród jej mieszkańców co najmniej sceptycznie, a może nawet wrogo. Trzeba jednak przyznać, iż władze jordańskie zostały postawione w bardzo kłopotliwej sytuacji (podobnie w innych krajach arabskich, które pozostają z reguły we wrogich relacjach z Iranem, ale deklarują wsparcie dla mieszkańców Gazy).

W przypadku Iranu historycznie jej wielki przywódca Cyrus II Wielki przysłużył się wielce Żydom, kiedy jego podbicie Babilonu pozwoliło Żydom na zakończenie niewoli babilońskiej w 539/538 r. pne i powrót do Judy. W Dziejach Herodota, pierwszego zachodniego historiozofa opisano życiorys Cyrusa, jego cudowne ocalenie w dzieciństwie, wyzwolenie się Persów spod władzy Medów, podbicie Babilonu (tytuł „Króla królów”), stworzenie podwalin pod przyszłe imperium perskie, ale też zgubną żądzę władzy. W ostatniej fazie jego podbojów w dość awanturniczej wyprawie na wschodnich wybrzeżach Morza Kaspijskiego przeciwko plemieniu Massagetów został ostatecznie pokonany przez królową Tomyris. Tym niemniej jego imperium mogło trwać nadal, a kolejnym wielkim władcą z dynastii Achemenidów został Dariusz I Wielki 522-486 pne (po Kambyzesie II i Bardiji). W samej Biblii tak opisano sylwetkę Cyrusa:

„1 Tak mówi Pan o swym pomazańcu Cyrusie: «Ja mocno ująłem go za prawicę, aby ujarzmić przed nim narody i królom odpiąć broń od pasa, aby otworzyć przed nim podwoje, żeby się bramy nie zatrzasnęły. 2 Ja pójdę przed tobą i nierówności wygładzę. Skruszę miedziane podwoje i połamię żelazne zawory. 3 Przekażę ci skarby schowane i bogactwa głęboko ukryte, ażebyś wiedział, że Ja jestem Pan, który cię wołam po imieniu, Bóg Izraela. 4 Z powodu sługi mego Jakuba, Izraela, mojego wybrańca, nazwałem ciebie twoim imieniem, pełnym zaszczytu, chociaż Mnie nie znałeś. 5 Ja jestem Pan, i nie ma innego. Poza Mną nie ma Boga. Przypaszę  ci broń, chociaż Mnie nie znałeś, 6 aby wiedziano od wschodu słońca aż do zachodu, że beze Mnie nie ma niczego. Ja jestem Pan, i nie ma innego  (Iz 45, 1-6).

 

BIBLIOGRAFIA:

https://wiadomosci.onet.pl/swiat/atak-iranu-na-izrael-ogromny-koszt-obrony/m7qz4zq

  • Łukasz Pacholski, Irański atak na Izrael, Zakład Badań i Analiz Militarnych,

https://zbiam.pl/iranski-atak-na-izrael/

  • Wikipedia, Cyrus I Wielki,

https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyrus_II_Wielki