KUWEJT W POLITYCE MIĘDZYNARODOWEJ

17 kwietnia 2008 roku odbyło się w Łodzi spotkanie naukowe pt. „Kuwejt w polityce międzynarodowej”, zorganizowane przez Katedrę Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Koło Naukowe „Al-Maszrik”. Wśród zaproszonych gości znaleźli się ambasador Kuwejtu w Polsce – Khaled Mohammad Al-Shaibani, były polski ambasador w Kuwejcie Kazimierz Romański i pracownik Katedry Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej UŁ – dr Radosław Bania. Dyskusję poprowadził profesor Marek Dziekan, kierownik Katedry Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ, także opiekun naukowy koła „Al-Maszrik”.

Na wykładzie obecna była także Prodziekan Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ – profesor Małgorzata Pietrasiak oraz przedstawiciele Szpitala Dziecięcego na ulicy Spornej w Łodzi, którzy wcześniej otrzymali pomoc na prace remontowe ze strony Ambasady Kuwejtu w Polsce.

Na wstępie spotkania prof. Marek Dziekan nawiązał do momentu powstania Katedry Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej UŁ w 2003 roku, a mianowicie w czasie, kiedy otwarto także Ambasadę Kuwejtu w Polsce (oficjalne stosunki polsko-kuwejckie rozwijane były już znacznie wcześniej). Profesor przypomniał także o pomocy okazanej przez pracowników ambasady dla katedry, m.in. w rozwoju biblioteki.

Ambasador Kuwejtu wyraził satysfakcję z powodu powołania katedry bliskowschodniej w Łodzi oraz umożliwienia w ten sposób studentom nauki języka arabskiego. W kolejnej części wystąpienia Khaled Mohammad Al-Shaibani poświęcił uwagę prezentacji państwa Kuwejtu, głównie w aspekcie jego rozwoju gospodarczego i relacji polsko-kuwejckich (studentom ofiarowano także informatory poświęcone Kuwejtowi, m.in. Statistical Review – Forty Seventh National Day, 17th Liberation Day). Część z tych informacji możemy obejrzeć na stronie internetowej http://www.cso.gov.kw/
Wspomniane zostało, że Kuwejt jest członkiem Rady Współpracy Państw Zatoki Arabskiej, słynie z racji posiadania ogromnych złóż ropy naftowej (11 proc. światowych rezerw), także gazu ziemnego, w ten sposób dochód narodowy brutto małego państwa (3,5 mln mieszkańców) sięga 55 mld dolarów. Ponadto Kuwejt zaangażowany jest w realizację różnych prejektów w prawie 100 krajach świata, m.in. plany restytucji Szlaku Jedwabnego (budowa kolei łączącej Rosję, Iran, Irak i Kuwejt), działalność w strefie środkowoazjatyckiej, czy odbudowa Iraku w regionie Basry po 2003 roku.
Kontakty polsko-kuwejckie sięgają 1963 roku. Dyplomaci kuwejccy w Polsce pojawili się w 1993 roku. Z ważnych ostatnich wizyt na szczeblu państwowym należy wymienić podróż marszałka Senatu Bogdana Borusewicza do Kuwejtu w 2006 roku.
W końcowej części wystąpienia ambasador Kuwejtu nawiązał do szeregu umów, które Polska już podpisała z Kuwejtem: m.in. porozumienie w sprawie współpracy kulturalnej i naukowej, umowy w sprawie promowania inwestycji, rozwoju lotnictwa cywilnego oraz współpracy gospodarczej i technicznej.

Ambasador Al-Shaibani odniósł się także do kwestii wojen w Zatoce, wojny irańsko-irackiej prowadzonej w latach 1980-1988 oraz inwazji Iraku na Kuwejt w 1990 roku. Wyjaśniając przyczyny tych wojen wskazał on na istotne położenie geopolityczne Kuwejtu, także przesłanki historyczne jeszcze z czasów Imperium Osmańskiego i kuwejckiego emira Mubaraka. Tak jak w okresie Imperium Osmańskiego próbowano tworzyć równowagę sił pomiędzy óczesnymi imperiami w tym regionie (Imperium Osmańskie i Brytyjskie), podobnie było w okresie konfrontacji blokowej pomiędzy USA i ZSRR (ambasador Al-Shaibani pracował jako dyplomata w 1986 roku w Moskwie). Odnosząc się do kwestii wojny iracko-irańskiej 1980-88, to Kuwejt ucierpiał znacznie ze strony Iranu, kiedy Teheran wielokrotnie ostrzeliwał rakietami, głównie statki kuwejckie. W tym czasie jedynie Kuwejt próbował przypomnieć światu o zapomnianej wojnie iracko-irańskiej, dążąc także do normalizacji sytuacji w regionie.
W kolejnej wojnie w Zatoce w 1990 roku, dotychczasowy sojusznik Kuwejtu – Irak, tym razem zaatakował emirat, oskarżając go o „kradzież ropy oraz braki we wprowadzaniu demokracji”. W istocie chodziło jednak o istnienie znacznej armii irackiej, pozostawionej na uboczu polityki po wojnie z Iranem. W pewnym stopniu odnosiło się to także do różnic systemowych (muzułmańska monarchia konstytucyjna w Kuwejcie oraz rządy prosocjalistycznej partii Baas w Iraku). Po ataku wojsk amerykańskich na Irak w 1991 roku, problem Kuwejtu uległ umiędzynarodowieniu.

Były polski ambasador w Kuwejcie Kazimierz Romański przypomniał główne wytyczne polskiej polityki zagranicznej w regionie Zatoki. Wskazał on na fakt, iż Kuwejt jest ważnym graczem międzynarodowym oraz istnieje potrzeba kreowania wzajemnych dobrych stosunków polsko-kuwejckich.
Odniósł się także do istotnych zmian w polskiej polityce zagranicznej po 1989 roku wobec świata arabskiego, także wywołanych wydarzeniami na Bliskim Wschodzie. Wcześniej Polska utrzymywała dobre stosunki z Libią i Irakiem, wysyłano wielu specjalistów do tych krajów, kiedy budowano drogi, szpitale i inne obiekty. W pewnym okresie Polska poparła nawet Algierię w walce przeciwko Francji, czy rewolucję w Libii i Egipcie. W przypadku Libii wzajemne stosunki uległy już ochłodzeniu po „Lockerby”.

Ambasador Romański przypomniał także o ważnej roli jaką odgrywa GCC – Gulf Cooperation Council, organizacja o profilu gospodarczym, druga ważna instytucja arabska po Lidze Państw Arabskich.

Dr Radosław Bania przedstawił referat dotyczący „Stosunków kuwejcko-brytyjskich u zarania niepodległości Kuwejtu”. Przedstawiono w nim m.in. zabiegi kuwejckiego szejka Mubaraka w końcu XIX wieku celem większego usamodzielnienia się od polityki osmańskiej. Kluczem do realizacji tego celu były relacje kuwejcko-brytyjskie, a nawet zgoda na protektorat brytyjski. Brytyjczycy po I wojnie światowej byli zainteresowani stabilizacją w tym regionie, szczególnie po roku 1946, kiedy czynnik naftowy zaczynał odgrywać dużą rolę. Z kwestii kontaktów kuwejcko-brytyjskich warto wymienić list przesłany przez Brytyjczyków do szejka Mubaraka – 3 listopada 1914 roku, w którym była mowa o niepodległym Kuwejcie pod brytyjskim protektoratem. Kuwejt pełną niepodległość otrzymał 19 czerwca 1961 roku.

Opracowanie: Marcin Pietrzyk

——————————

Kuwejt w polityce międzynarodowej

Łódź, 17 kwietnia 2008

Koło bliskowschodnie „Al-Maszrik”

PYTANIA:
przemekmajka@o2.pl

 

logo_al maszrik