AKITU – ŚWIĘTO ASYRYJSKIEGO NOWEGO ROKU

1 kwiecień jest w tradycji Asyryjczyków – chrześcijańskiej mniejszości narodowej i religijnej zamieszkującej kraje Bliskiego Wschodu przede wszystkim Irak, Syrię, Turcję i Iran – ważnym świętem oznaczającym początek wiosny i Nowego, w tym wypadku – 6759 Roku.

Podobnie jak kurdyjski i irański Newroz asyryjskie święto nazywane Kha b-Nisan lub Akitu związane jest z przesileniem wiosennym i nawiązuje do wielu ludowych zwyczajów czczenia początku wiosny. Wraz z ożywieniem idei narodowych na Bliskim Wschodzie również i Asyryjczycy określili ważne dla swej narodowej tożsamości wydarzenia zamierzchłej przeszłości – jak chociażby budowę świątyni Ashur (4750 r. p.n. e), od której dziś liczy się początek asyryjskiej ery.

Akitu świętują zarówno Asyryjczycy na Bliskim Wschodzie, jak i w diasporze. W wielu krajach Bliskiego Wschodu wydarzenie to było do niedawna zabronione. W Turcji po raz pierwszy zezwolono na publiczne obchody w 2005 roku, w Syrii do dziś jest to święto oficjalnie nie uznawane, a obchodzący je Asyryjczycy mogą spotkać się z różnego rodzaju przeszkodami i represjami. Jedynie w Iraku po obaleniu Saddama Husajna Asyryjczycy zyskali oficjalną możliwość organizowania w tym dniu parad, przyjęć i publicznych zgromadzeń. Oficjalne zezwolenie nie zawsze jednak przekłada się tam na praktykę, gdyż wojujący fundamentalizm islamski stał się przyczyną wielu aktów terroru, którego ofiarami padali właśnie iraccy chrześcijanie.

Największe obchody Akitu zorganizowano tam w roku ubiegłym. W tym roku życzenia dla Asyryjskiej mniejszości wystosował między innymi prezydent Rządu Regionalnego Kurdystanu Mesud Barzani wyrażając nadzieję, że Asyryjczycy będą mogli żyć w końcu w Iraku w pokoju i poszanowaniu własnych praw.

Podczas święta Akitu Asyryjczycy ubierają tradycyjne stroje, biorą udział w licznych wspólnych paradach i tańcach lub zbierają się by wysłuchać recytatorów poezji. Istnieje również zwyczaj zbierania w tym dniu przez dziewczęta kwiatów i ziół, które są potem zawieszane pod dachami domów, jako tzw. „broda wiosny”.

Opracowanie: Joanna Bocheńska, doktorantka w IFO UJ (2008).

Wybór zdjęcia (Akitu Festival): Marcin Pietrzyk