Wpisa\u0142: Marcin Pietrzyk
\nSTOSUNKI ETNICZNE<\/p>\n
CZECZENI I INNE NARODOWO\u015aCI P\u00d3\u0141NOCNEGO KAUKAZU
\nDIASPORA NA BLISKIM WSCHODZIE<\/p>\n
CZECZENIA Z PERSPEKTYWY GEOPOLITYKI<\/strong><\/p>\n Czeczenia jest republik\u0105 autonomiczn\u0105 w ramach Federacji Rosyjskiej…<\/p>\n Ulokowana na terenie P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu znajduje si\u0119 w wa\u017cnym strategicznie regionie na kt\u00f3rym dominuje Rosja. Szereg czynnik\u00f3w w tym reorientacja polityki zagranicznej Gruzji i Azerbejd\u017canu powoduje, \u017ce rejon Kaukazu sta\u0142 si\u0119 po upadku ZSRR obiektem zainteresowania tak\u017ce Turcji, Iranu, kraj\u00f3w arabskich, czy Stan\u00f3w Zjednoczonych. O sta\u0142\u0105 obecno\u015b\u0107 dyplomatyczn\u0105, tak\u017ce w przypadku dzia\u0142alno\u015bci humanitarnej zabiega Unia Europejska. W szerszym aspekcie odnosz\u0105cym si\u0119 do terytorium Kaukazu i Azji Centralnej (czyli o\u015bmiu by\u0142ych republik sowieckich) swoj\u0105 obecno\u015b\u0107 zaznaczaj\u0105 Chiny i Pakistan. Odnosi si\u0119 to w szczeg\u00f3lno\u015bci do szlak\u00f3w transportowych. Nale\u017cy pami\u0119ta\u0107, \u017ce w Staro\u017cytno\u015bci, tak\u017ce p\u00f3\u017aniej przebiega\u0142 t\u0119dy s\u0142ynny Szlak Jedwabny \u0142\u0105cz\u0105cy Chiny, Europ\u0119 i kraje Bliskiego Wschodu. Po upadku ZSRR w opinii wielu komentator\u00f3w dochodzi do jego restytucji. Batalia w Czeczenii, G\u00f3rnym Karabachu, czy Tad\u017cykistanie sk\u0142ada si\u0119 na jeden z element\u00f3w krystalizowania si\u0119 nowego porz\u0105dku geopolitycznego w tej cz\u0119\u015bci \u015bwiata. W chwili obecnej zauwa\u017calna jest rywalizacja mocarstw regionalnych.<\/p>\n WOJNY NA KAUKAZIE W XIX WIEKU<\/strong><\/p>\n Decyduj\u0105ce dla los\u00f3w Czeczenii, a tak\u017ce innych narod\u00f3w Kaukazu okaza\u0142o si\u0119 pojawienie Rosji na tych terenach w XVIII wieku. Od tego momentu datowana jest tak\u017ce emigracja niekt\u00f3rych spo\u0142eczno\u015bci p\u00f3\u0142nocnokaukaskich w rejon Bliskiego Wschodu. Mieszka\u0144cy P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu z wyj\u0105tkiem Osetyn\u00f3w i cz\u0119\u015bci Abchaz\u00f3w od momentu pojawienia si\u0119 Arab\u00f3w w VII wieku s\u0105 wyznawcami islamu. W momencie rozpocz\u0119cia kolonizacji rosyjskiej, zmasowanej na skal\u0119 w XIX wieku, islam sta\u0142 si\u0119 dla mieszka\u0144c\u00f3w Czeczenii i innych narod\u00f3w P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu g\u0142\u00f3wnym or\u0119\u017cem w walce o niepodleg\u0142o\u015b\u0107. Po powstaniu Szeicha Mansura w XVIII wieku dosz\u0142o kilkadziesi\u0105t lat p\u00f3\u017aniej do wielkiej wojny kaukaskiej, na kt\u00f3rej czele stan\u0105\u0142 Imam Szamil. Plemiona czecze\u0144skie i dagesta\u0144skie, doprowadzi\u0142y w tym czasie do powstania pa\u0144stwa teokratycznego, opartego na w\u0142adzy najwy\u017cszego duchownego imama . Batalia z wojskami rosyjskimi by\u0142a bardzo ostra. W niekt\u00f3rych okresach wojny kaukaskiej 1817-1864 gin\u0119\u0142o rocznie oko\u0142o 25 tys. rosyjskich \u017co\u0142nierzy. Z tego powodu gen. Wieliaminow powiedzia\u0142 kiedy\u015b: Te armie, kt\u00f3re stracili\u015bmy na Kaukazie, i ci najlepsi ludzie, kt\u00f3rzy zgin\u0119li tam w bitwach, mogliby zawojowa\u0107 dla nas wszystkie ziemie mi\u0119dzy Turcj\u0105 a Japoni\u0105 . Inni tak\u017ce w sufi\u017amie, wersji islamu wyst\u0119puj\u0105cej na Kaukazie i innych terenach Rosji upatrywali jednej z g\u0142\u00f3wnych przyczyn upadku imperium Romanow\u00f3w . CZECZENIA I INNE NARODY NA P\u00d3\u0141NOCNYM KAUKAZIE<\/strong><\/p>\n Czeczeni zamieszkuj\u0105 w wi\u0119kszo\u015bci swoje ojczyste tereny w Czeczenii na P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie, ale tak\u017ce w Inguszetii i Dagestanie. Eksodus Czeczen\u00f3w i innych narodowo\u015bci w rejon Bliskiego Wschodu na skutek carskich represji przeciwko muzu\u0142manom rozpocz\u0105\u0142 si\u0119 ju\u017c w XVIII wieku, kiedy emigrowali do dzisiejszej Turcji, Jordanii i Iraku (w ramach Imperium Osma\u0144skiego). DIASPORA P\u00d3\u0141NOCNOKAUKASKA NA BLISKIM WSCHODZIE<\/strong><\/p>\n Mieszka\u0144cy P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu opuszczali g\u0142\u00f3wnie swoje siedziby w XIX wieku. W czasie trwania kolonializmu rosyjskiego odbywa\u0142o si\u0119 to g\u0142\u00f3wnie po kl\u0119sce wojny kaukaskiej, pocz\u0105tkowo w 1858 roku w chwili kl\u0119ski wschodniego powstania na P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie, potem w 1964 roku w momencie upadku cz\u0119\u015bci zachodniej. Rosjanie wprowadzili zarz\u0105dzenie, aby wszyscy przenosili si\u0119 z wysokich g\u00f3r na ni\u017csze tereny. Ci kt\u00f3rzy po up\u0142ywie miesi\u0105ca nie zastosowaliby si\u0119 do rozkazu mieli sta\u0107 si\u0119 wi\u0119\u017aniami wojennymi. Wielu z tego powodu opu\u015bci\u0142o rodzinne strony i uda\u0142o si\u0119 na Bliski Wsch\u00f3d. Imperium Otoma\u0144skie lokowa\u0142o ich w Turcji, Jordanii, Syrii, Palestynie i na Ba\u0142kanach. Kolejna grupa uchod\u017ac\u00f3w przyby\u0142a po podpisaniu traktatu berli\u0144skiego w 1878 roku. Emigracja by\u0142a kontynuowana tak\u017ce w czasie re\u017cimu bolszewickiego. Dla niekt\u00f3rych emigracja nie zako\u0144czy\u0142a si\u0119 powodzeniem, bowiem osadzeni zostali na s\u0142abych ziemiach, niejednokrotnie musieli p\u00f3\u017aniej walczy\u0107 o ziemie. Szacowane jest, \u017ce oko\u0142o 800 tys. mieszka\u0144c\u00f3w P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu zosta\u0142o zmuszonych do opuszczenia swych siedzib . DIASPORA W TURCJI<\/strong><\/p>\n W przypadku Turcji oko\u0142o 25 tys. Czeczen\u00f3w mieszka w Stambule i zachodniej Turcji, a blisko 5 mln. Turk\u00f3w wywodzi swoje korzenie z rejonu kaukaskiego . Wed\u0142ug innych szacunk\u00f3w w Turcji zamieszkuje od 1 do 6 mln. mieszka\u0144c\u00f3w P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu, nazywanych potocznie Czerkiesami, zamieszkuj\u0105c przewa\u017cnie w miastach takich jak Stambu\u0142, Ankara, czy Samsun. W Turcji w u\u017cyciu pozostaje j\u0119zyk turecki. Rz\u0105d prowadzi ostr\u0105 polityk\u0119 j\u0119zykow\u0105 zakazuj\u0105c publikowania, czy nauki w szko\u0142ach w j\u0119zyku innym ni\u017c turecki . Z tego powodu lokalna kultura zachowa\u0142a si\u0119 lepiej w spo\u0142eczno\u015bciach wiejskich imigrant\u00f3w, ani\u017celi w miastach. Turkowie ciekawie identyfikuj\u0105 przybysz\u00f3w z P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu nazywaj\u0105c ich r\u00f3\u017cnorodnie jako Czerkies\u00f3w, Tatar\u00f3w, b\u0105d\u017a Kurd\u00f3w. Czeczeni nie s\u0105 jednak dyskryminowani, posiadaj\u0105 wysokie funkcje pa\u0144stwowe, jak chocia\u017cby Czeczen Do Zan Gures, prezydent Biura Generalnego . \nDIASPORA W JORDANII<\/strong><\/p>\n Uchod\u017acy z P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu zacz\u0119li si\u0119 pojawia\u0107 w Jordanii w 1878 roku, osiedlaj\u0105c si\u0119 pocz\u0105tkowo w starych ruinach Ammanu. Ponadto Kabardy\u0144cy osiedlali si\u0119 w Jerash, Sweileh i Russeifie. Motywy osiedlania uchod\u017ac\u00f3w przez Imperium Otoma\u0144skie do dzisiaj pozostaj\u0105 spekulacj\u0105. Zdaniem G. H. Weightmana i R. Patai spowodowane to by\u0142o tym, \u017ce Turcy chcieli stworzy\u0107 stref\u0119 buforow\u0105 przeciwko atakom Beduin\u00f3w. Zdaniem innych w celu uzupe\u0142nienia zapas\u00f3w rolnych spowodowanym niedoborami na Ba\u0142kanach . \nWP\u0141YW ROSJI, ARABII SAUDYJSKIEJ I INNYCH KRAJOW ARABSKICH NA SYTUACJE RELIGIJNA NA PO\u0141NOCNYM KUKAZIE<\/strong><\/p>\n Je\u015bli chodzi o g\u0142\u00f3wne narodowo\u015bci z P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu w Syrii to s\u0105 to Karaczajewowie, Adygejcy, Kabardy\u0144cy i Abchazowie. Niewielkie grupy pochodz\u0105 tak\u017ce z Dagestanu, Czeczenii i Inguszetii . W Syrii i Iraku pogorszy\u0142a si\u0119 jednak\u017ce sytuacja diaspory p\u00f3\u0142nocnokaukaskiej pod rz\u0105dami Partii Baas, kt\u00f3ra usilnie asymilowa\u0142a lokaln\u0105 ludno\u015b\u0107, konfiskowa\u0142a maj\u0105tki, dlatego te\u017c wielu decydowa\u0142o si\u0119 opuszcza\u0107 te kraje . Jednak\u017ce ostatnio w Syrii diaspora p\u00f3\u0142nocnokaukaska niejednokrotnie pot\u0119pia\u0142a rosyjsk\u0105 polityk\u0119 w Czeczenii. Jej przewodnicz\u0105cym jest Sharaf Abaz deputowany do syryjskiego parlamentu. A. Bennigsen, S. Wimbush, Sufism in Chechnya w: Mystics and Commisars: Sufism in the Soviet Union, London 1985. Qatar set for assassination trial, Al. Jazeera, 6 April 2004 op. cit. Wpisa\u0142: Marcin Pietrzyk STOSUNKI ETNICZNE CZECZENI I INNE NARODOWO\u015aCI P\u00d3\u0141NOCNEGO KAUKAZU DIASPORA NA BLISKIM WSCHODZIE CZECZENIA Z PERSPEKTYWY GEOPOLITYKI Czeczenia jest republik\u0105 autonomiczn\u0105 w ramach Federacji Rosyjskiej… Ulokowana na terenie P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu znajduje si\u0119 w…<\/p>\n","protected":false},"author":8,"featured_media":0,"parent":590,"menu_order":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","template":"","meta":{"footnotes":""},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/605"}],"collection":[{"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/pages"}],"about":[{"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/page"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/8"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=605"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/605\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":606,"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/605\/revisions\/606"}],"up":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/pages\/590"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/emiddle-east.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=605"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
\nWojna kaukaska wywar\u0142a olbrzymi wp\u0142yw na mentalno\u015b\u0107 g\u00f3rali. W jej wyniku znacznie zmniejszy\u0142a si\u0119 liczba mieszka\u0144c\u00f3w P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu. Niekt\u00f3re narody jak Ubichowie ca\u0142kowicie wygin\u0119\u0142y, a Czerkiesia utraci\u0142a 90 proc. swojej ludno\u015bci .<\/p>\n
\nW ramach Federacji Rosyjskiej na P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie wyr\u00f3\u017cniamy obecnie nast\u0119puj\u0105ce republiki autonomiczne: Dagestan, Czeczeni\u0119, Adygej\u0119, Inguszeti\u0119, P\u00f3\u0142nocn\u0105 Oseti\u0119, Kabardyno-Ba\u0142kari\u0119 i Karaczajewo-Czerkiesi\u0119. Cho\u0107 w regionie p\u00f3\u0142nocnokaukaskim zamieszkuje ponad 50 rdzennych narodowo\u015bci, tylko nieliczne z nich posiadaj\u0105 w\u0142asne jednostki terytorialne. Dlatego te\u017c w obr\u0119bie republik autonomicznych wyszczeg\u00f3lnione zosta\u0142y jeszcze obwody i kraje.
\nZ chwil\u0105 upadku ZSRR zacz\u0105\u0142 gwa\u0142townie zmienia\u0107 si\u0119 status Rosjan Na P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie. Rosjanie b\u0119d\u0105c do tej pory ludno\u015bci\u0105 uprzywilejowan\u0105, nagle stali si\u0119 intruzami w narodowo zorientowanych republikach. Do tego doszed\u0142 jeszcze jeden niekorzystny czynnik dla Rosjan. W ci\u0105gu istnienia ZSRR pozostawali jednoj\u0119zyczni, natomiast przedstawiciele narodowo\u015bci tytularnych znali dwa (w 90 proc.), a nawet trzy j\u0119zyki. W warunkach odrodzenia narodowego i religijnego mieszka\u0144c\u00f3w tytularnych, ten fakt jeszcze bardziej pogarsza sytuacj\u0119 Rosjan. Lepiej przystosowani pod tym wzgl\u0105dem s\u0105 Kozacy.
\nInteresuj\u0105co przedstawia si\u0119 sprawa ludno\u015bci kozackiej. Struktur\u0119 etniczn\u0105 kozactwa charakteryzuje niejednorodno\u015b\u0107. W jej sk\u0142ad wchodz\u0105 np. Osetyni, Czerkiesi, Nogajowie czy Kabardy\u0144cy. Jest to spowodowane tym, \u017ce w przesz\u0142o\u015bci wielu g\u00f3rali ucieka\u0142o na tereny kozackie za pope\u0142nione przest\u0119pstwa. Obecnie Kozacy najbardziej bliscy s\u0105 Rosjanom i Ukrai\u0144com. W por\u00f3wnaniu z Rosjanami Kozacy o wiele lepiej czuj\u0105 si\u0119 na P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie. Uwa\u017caj\u0105 oni P\u00f3\u0142nocny Kaukaz za swoj\u0105 historyczn\u0105 ojczyzn\u0119.
\nInteresuj\u0105co przedstawia si\u0119 tak\u017ce sytuacja narodowo\u015bciowa Dagestanu. Jest on republik\u0105 wieloetniczn\u0105, na kt\u00f3rego terenie zamieszkuje ponad 30 narodowo\u015bci. Samych tylko narodowo\u015bci tytularnych w Dagestanie jest 14, kt\u00f3re \u0142\u0105cznie stanowi\u0105 95 proc. ludno\u015bci republiki. S\u0105 to: Awarowie, Dargi\u0144cy, Lakowie, Kumykowie, Lezgini, Tabasaranowie, Rosjanie, Azerowie, Agu\u0142owie, Rutu\u0142owie, Cachurowie, Tatowie, Czeczeni i Nogajowie.<\/p>\n
\nEmigranci z P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu stanowi\u0105 du\u017c\u0105 si\u0142\u0119 na Bliskim Wschodzie. W Turcji licz\u0105 oni wed\u0142ug r\u00f3\u017cnych szacunk\u00f3w 1-6 mln mieszka\u0144c\u00f3w,w Jordanii zamieszkuje ich oko\u0142o 95 tys., g\u0142\u00f3wnie Kabardy\u0144c\u00f3w i Adygejc\u00f3w, w tym 15 tys. Czeczen\u00f3w. W Syrii spo\u0142eczno\u015b\u0107 ta wynosi ponad 110 tys. Spo\u0142eczno\u015bci p\u00f3\u0142nocnokaukaskie znajduj\u0105 si\u0119 tak\u017ce w Izraelu i Iraku, gdzie licz\u0105 w ostatnim oko\u0142o 1500. Oblicza si\u0119, \u017ce w czasie wojny z Iranem w 1980 roku by\u0142o 8 genera\u0142\u00f3w pochodzenia czecze\u0144skiego w armii irackiej. W przypadku swob\u00f3d zamieszkania stosunkowo korzystn\u0105 sytuacj\u0119 posiadaj\u0105 w Jordanii i Izraelu, gdzie mog\u0105 prowadzi\u0107 w\u0142asne szko\u0142y. W Jordanii wysoko reprezentowani s\u0105 w strukturach militarnych, ale tak\u017ce rz\u0105dowych. W jorda\u0144skim parlamencie wyznaczono 3 miejsca dla spo\u0142eczno\u015bci p\u00f3\u0142nocnokaukaskich, 2 dla Karaczaj\u00f3w, jedno dla Czeczena. W swoim czasie dochodzi\u0142o do dziwnej sytuacji kiedy Czeczen pozostawa\u0142 wierny polityce moskiewskiej, gdy tymczasem jeden z Karaczaj\u00f3w Tujan Fejsal prowadzi\u0142 polityk\u0119 przychyln\u0105 D. Dudajewowi i pozostawa\u0142 jego rzecznikiem.
\nPodobnie jak w wypadku diaspory \u017cydowskiej, czy ormia\u0144skiej istniej\u0105 silne zwi\u0105zki pomi\u0119dzy poszczeg\u00f3lnymi narodowo\u015bciami P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu na ojczystej ziemi i na uchod\u017astwie. W czasach wsp\u00f3\u0142czesnych objawi\u0142o si\u0119 to w pomocy udzielonej Czeczenom przez kraje arabskie za po\u015brednictwem wychod\u017ac\u00f3w zamieszkuj\u0105cych w tych krajach nawet od XVIII wieku. Na obecnych terenach Czeczenii i Dagestanu dosz\u0142o do rozwini\u0119cia idei wahhabizmu promowanego przez kraje arabskie. To dzi\u0119ki temu niekt\u00f3rym Czeczenom \u0142atwiej by\u0142o znale\u017a\u0107 azyl w krajach arabskich.
\nSpo\u015br\u00f3d narod\u00f3w Kaukazu Czeczeni zamieszkuj\u0105 obecnie w Turcji, Jordanii, Syrii, Iraku oraz krajach Zatoki Perskiej. Silne zwi\u0105zki pomi\u0119dzy diaspor\u0105 czecze\u0144sk\u0105 a ojczyst\u0105 ziemi\u0105 prowokowa\u0142y wielokrotnie Rosjan do wysuwania oskar\u017ce\u0144 przeciwko Turcji i Katarowi o wspieranie rebeliant\u00f3w czecze\u0144skich. Z Czeczen\u00f3w zamieszkuj\u0105cych kraje Zatoki Perskiej najs\u0142ynniejszy by\u0142 przypadek Zelimchana Jandarbijewa, by\u0142ego prezydenta Czeczenii osiad\u0142ego w 2001 roku w Katarze, zamordowanego w 2004 roku przez rosyjskie s\u0142u\u017cy specjalne . W czasie pobytu na Katarze nawi\u0105za\u0142 on tak\u017ce silniejsze stosunki z Talibami Afganistanie, kiedy pozwolono mu za\u0142o\u017cy\u0107 ambasad\u0119 czecze\u0144sk\u0105 w Kabulu.<\/p>\n
\nW Turcji mieszka\u0144c\u00f3w P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu uto\u017csamia si\u0119 najcz\u0119\u015bciej z Czeczenami czy Abchazami, szczeg\u00f3lnie w kontek\u015bcie wojen w Gruzji i Federacji Rosyjskiej. Portrety D\u017cohara Dudajewa mo\u017cna ogl\u0105da\u0107 w ca\u0142ej Turcji, lokalna ludno\u015b\u0107 ch\u0119tnie pozostaje z nimi w solidarno\u015bci. W czasie trwania czecze\u0144skiej niepodleg\u0142o\u015bci w latach 1991-1994 Czeczenia prowadzi\u0142a aktywn\u0105 polityk\u0119 w\u015br\u00f3d swojej diaspory zamieszkuj\u0105cej w Turcji. Za\u0142o\u017cono turecko-czecze\u0144ski college w Groznym, a wiele Czeczen\u00f3w studiowa\u0142o w Turcji, Jordanii, Syrii i Egipcie. Tym niemniej uwa\u017ca si\u0119 tak\u017ce, \u017ce upadek komunizmu zapocz\u0105tkowa\u0142 ameryka\u0144ski triumf, a polityka pro-kapitalistyczna doprowadzi\u0142a do wybuchu wojen na Kaukazie. W swoim czasie pr\u00f3bowano tak\u017ce wesprze\u0107 proislamskie si\u0142y w Turcji, w Kayseri wydawano islamski p\u00f3\u0142nocnokaukaski periodyk. Po upadku komunizmu o\u017cywi\u0142y si\u0119 tak\u017ce kontakty turecko-kaukaskie, w 1991 roku opublikowano turecko-adygejski s\u0142ownik w Maikopie w Adygei.
\nWsp\u00f3\u0142cze\u015bnie w Turcji powsta\u0142o wiele lokalnych organizacji zrzeszaj\u0105cych Czeczen\u00f3w, Abchaz\u00f3w, Dagesta\u0144czyk\u00f3w. Wa\u017cn\u0105 dat\u0105 dla tej spo\u0142eczno\u015bci by\u0142 rok 1989, kiedy obchodzono 125 rocznic\u0119 exodusu uchod\u017ac\u00f3w z 1864 roku. W 1987 roku powo\u0142ano w Ankarze cia\u0142o koordynuj\u0105ce dzia\u0142alno\u015b\u0107 diaspory, g\u0142\u00f3wnie Czeczen\u00f3w i Abchaz\u00f3w, a nazywa\u0142o si\u0119 ono Kafkas Kultur Derne Zi. W 1990 roku organizacja ta koordynowa\u0142a ju\u017c poczynania 11 innych organizacji p\u00f3\u0142nocnokaukaskich. Celem tej organizacji by\u0142o wsparcie dla reemigracji. W 1992 roku dosz\u0142o do roz\u0142amu w organizacji, na zwolennik\u00f3w trwa\u0142ego sojuszu z Turcj\u0105, a zwolennik\u00f3w repatriacji, nawi\u0105zywania coraz bli\u017cszych kontakt\u00f3w z P\u00f3\u0142nocnym Kaukazem. Problemem pozostawa\u0142o to, \u017ce Turcja pozostawa\u0142a sojusznikiem Rosji i Gruzji, kt\u00f3re to pa\u0144stwa prowadzi\u0142y nieprzyjazn\u0105 polityk\u0119 wobec spo\u0142eczno\u015bci p\u00f3\u0142nocnokaukaskich.<\/p>\n
\nNowi przybysze pocz\u0105tkowo byli nieprzystosowani do nowych warunk\u00f3w, zdarza\u0142y si\u0119 choroby spowodowane odmienno\u015bci\u0105 klimatu, a tak\u017ce akty wrogo\u015bci ze strony lokalnych plemion bedui\u0144skich. Tym niemniej postrzegano ich zawsze jako sprzymierze\u0144c\u00f3w religijnych pami\u0119taj\u0105c, \u017ce uciekli przed prze\u015bladowaniami z wrogiej Turkom Rosji.
\nRola mieszka\u0144c\u00f3w P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu sta\u0142a si\u0119 tak\u017ce znana w zwi\u0105zku z ochron\u0105 powstaj\u0105cej na pocz\u0105tku XX wieku linii kolejowej Hijaz. Zatrudniani byli przy pracy przy budowie kolei ochraniaj\u0105c tak\u017ce konstrukcje przed napadami lokalnych plemion bedui\u0144skich.
\nPo odej\u015bciu Turk\u00f3w w 1919 roku pod wp\u0142ywem naporu brytyjskiego dotychczasowi mieszka\u0144cy P\u00f3\u0142nocnego Kaukazu postanowili zosta\u0107, akceptuj\u0105c w\u0142adz\u0119 emira Abdullaha.
\nW przeci\u0105gu przebywania na ziemiach arabskich zachodzi\u0142y szybkie zmiany w rozwoju spo\u0142ecze\u0144stw p\u00f3\u0142nocnokaukaskich do coraz bardziej nowoczesnego pu\u0142apu. Wa\u017cne zauwa\u017cenia jest tak\u017ce to, \u017ce Amman w 1921 roku pozostawa\u0142 zamieszkany przez znaczn\u0105 liczb\u0119 p\u00f3\u0142nocnokaukaskiej diaspory. Z up\u0142ywem czasu jednak\u017ce Amman stawa\u0142 si\u0119 coraz bardziej zr\u00f3\u017cnicowanym miastem, obecnie diaspora liczy jedynie 5 proc. mieszka\u0144c\u00f3w. Wraz z rozwojem kraju post\u0119powa\u0142a tak\u017ce stopniowa asymilacja diaspory. Charakterystyczne jest to, \u017ce zajmuj\u0105 oni stosunkowo wysokie pozycje w armii, rz\u0105dzie, czy przemy\u015ble. Cho\u0107 spo\u0142ecze\u0144stwo diaspory p\u00f3\u0142nocnokaukaskiej mo\u017ce uczy\u0107 si\u0119 w szko\u0142ach swojego w\u0142asnego j\u0119zyka, to jednak tylko 17 proc. m\u0142odych potrafi si\u0119 nim pos\u0142ugiwa\u0107 .
\nPrzyk\u0142adowo w 4,6 mln spo\u0142ecze\u0144stwie Jordanii zamieszkuje wed\u0142ug r\u00f3\u017cnych szacunk\u00f3w od 8 do 40 tys. Czeczen\u00f3w (poza tym wi\u0119kszo\u015b\u0107 to Arabowie, ale tak\u017ce Kirgizowie, Ormianie i Beduini). Trudno\u015bci w dok\u0142adnym okre\u015bleniu liczby Czeczen\u00f3w zamieszkuj\u0105cych Jordani\u0119 wynikaj\u0105 zapewne z faktu asymilacji, pomimo tego, \u017ce zachowali sw\u00f3j j\u0119zyk i kultur\u0119. Mo\u017cna odnosi\u0107 si\u0119 to do przypadku Jorda\u0144czyka Ibn Al. Hattaba urodzonego w Arabii Saudyjskiej, znanego z wojen w Czeczenii, zaprzyja\u017anionego z Szamilem Basajewem. Ojciec Al. Hattaba by\u0142 Arabem, matka natomiast Turczynk\u0105, przy czym jego korzenie maj\u0105 si\u0119ga\u0107 tak\u017ce czecze\u0144skich .<\/p>\n
\nW ko\u0144cowym etapie omawiania kwestii diaspory p\u00f3\u0142nocnokaukaskiej na Bliskim Wschodzie warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 na elementy budowania solidarno\u015bci z regionem macierzystym. Po upadku Zwi\u0105zku Radzieckiego objawi\u0142o si\u0119 to w pomocy misjonarskiej, g\u0142\u00f3wnie przy odbudowie struktur religijnych kompletnie zniszczonych w okresie trwania komunizmu. Szczeg\u00f3lny te\u017c pozostaje przypadek Arabii Saudyjskiej, kt\u00f3ra wspiera\u0142a finansowo odrodzenie islamu na P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie. W p\u00f3\u017aniejszym okresie przybra\u0142o to tak\u017ce posta\u0107 jihadu og\u0142oszonego Rosji za po\u015brednictwem bojownik\u00f3w czecze\u0144skich i pochodz\u0105cych z kraj\u00f3w arabskich. Nale\u017cy przy tym pami\u0119ta\u0107, \u017ce wszelka pomoc z regu\u0142y dociera\u0142a na drodze nieoficjalnej.
\nZ drugiej strony tak\u017ce Rosja zmuszona zosta\u0142a do prowadzenia bardziej elastycznej polityki w stosunku do muzu\u0142man\u00f3w, bowiem wielu jej mieszka\u0144c\u00f3w pozostaje wyznawcami tej religii. Tym niemniej wspiera lokalne struktury muzu\u0142ma\u0144skie dominuj\u0105ce na terenach Kaukazu i Azji \u015arodkowej, ale nieuznawanie przez takie kraje jak Arabia Saudyjska. Na przestrzeni XX wieku zasz\u0142y ogromne zmiany w kwestii religijnej, dost\u0119pno\u015bci do kultu. Og\u00f3lnie wiadomo, \u017ce w okresie komunizmu dosz\u0142o do znacznego zubo\u017cenia duchowego mieszka\u0144c\u00f3w. Wystarczy przyjrze\u0107 si\u0119 danym opisuj\u0105cym liczb\u0119 meczet\u00f3w z okresu przedrewolucyjnego, a p\u00f3\u017aniej z okresu schy\u0142kowego komunizmu .
\nW Dagestanie w\u0142adz\u0119 religijn\u0105 sprawuje Duchowy Zarz\u0105d Muzu\u0142man\u00f3w Dagestanu DUMD, ponadto do wybuchu wojny w 1999 roku w miar\u0119 swobodnie dzia\u0142ali misjonarze pochodz\u0105cy z kraj\u00f3w arabskich. Istnieje pomi\u0119dzy nimi jednak\u017ce do\u015b\u0107 silny konflikt, bowiem wahhabici z kraj\u00f3w arabskich nie uznaj\u0105 szk\u00f3\u0142 tarikatu, ponadto sufizmu, b\u0119d\u0105cego specyficznym po\u0142\u0105czeniem islamu z lokalnymi wierzeniami. Z kolei wahhabitom odebrano wiele praw religijnych za przyzwoleniem DUMD. Z tego powodu te\u017c Rosjanie postanowili wykorzysta\u0107 niesnaski religijne do wprowadzenia porz\u0105dku w Dagestanie, p\u00f3\u017aniej tak\u017ce w toku krwawej wojny w Czeczenii. Tym niemniej warte zauwa\u017cenia jest, \u017ce pomoc diaspory bliskowschodniej tak\u017ce by\u0142a widoczna, cho\u0107 w rosyjskich \u015brodkach masowego przekazu uto\u017csamiani byli z fundamentalistami, b\u0105d\u017a nawet terrorystami. W du\u017cym stopniu zauwa\u017calna jest tak\u017ce reorientacja obyczajowa, szczeg\u00f3lnie w\u015br\u00f3d m\u0142odzie\u017cy. Wprowadzane s\u0105 obyczaje islamskie, m\u0142odzie\u017c wyje\u017cd\u017ca na studia do kraj\u00f3w arabskich. W przypadku Czeczenii utrata autonomii zahamowa\u0142a te procesy, podobnie w jakim\u015b stopniu odbi\u0142o si\u0119 to na ca\u0142ym P\u00f3\u0142nocnym Kaukazie.<\/p>\n
\nM. Kuleba, Imperium na kolanach (wojna w Czeczenii 1994-1996), W-wa 1998, s. 13.
\nA. Bennigsen, S. Wimbush, Sufism in Chechnya…
\nG. So\u0142datowa, Psicho\u0142ogia mie\u017cetnicieskoj napraziennosti, Moskwa 1998.
\nA. Jaimoukha, The Circassians in Jordan, A Serial Guide to the Circassians and Their Culture
\nVolume 1, number 1, 1998, http:\/\/www.geocities.com\/Eureka\/Enterprises\/2493\/circinjor.html<\/p>\n
\nRussia to Turkey: Shut down Chechens, www.wtopnews.com
\nNa podstawie ustawy 2932 z 19 listopada 1983 roku (E. Wesseling, The North Caucassian diaspora in Turkey, http:\/\/www.kapba.de\/CaucasianDiaspora.html)
\nop. cit.
\nA. Jaimoukha, The Circassians in Jordan…<\/p>\n
\nFrom Wikipedia, the free encyclopedia, http:\/\/en.wikipedia.org\/wiki\/Ibn_al-Khattab
\nCircassian diaspora in Syria condemn militant operations in Chechnya, 2002-07-03, http:\/\/newsfromrussia.com\/hotspots\/2002\/07\/03\/31724.html
\nKailani, Wasfi. „Chechens in the Middle East: Between Original and Host Cultures.” Caspian Studies Program, 2002, http:\/\/bcsia.ksg.harvard.edu\/
\nW Dagestanie, w kt\u00f3rym czo\u0142ow\u0105 rol\u0119 odgrywa szafitska szko\u0142a sunnizmu oraz sufizm, rozw\u00f3j islamu w XX wieku zosta\u0142 zahamowany, albo wr\u0119cz zlikwidowany. Wed\u0142ug Karkmasowa w przedrewolucyjnym Dagestanie by\u0142o oko\u0142o 10 tys. szk\u00f3\u0142 muzu\u0142ma\u0144skich, w tym 2311 zarejestrowanych madras\u00f3w, 1700 meczet\u00f3w, 5 tys. mu\u0142\u0142\u00f3w i 7 tys. mutalim\u00f3w. W 1988 roku pozosta\u0142o jedynie 27 otwartych meczet\u00f3w, oficjalnie ani jednego madrasu i maktabu, ani jednej zarejestrowanej szko\u0142y muzu\u0142ma\u0144skiej, w kt\u00f3rej uczono by j\u0119zyka arabskiego i Koranu. Do 1995 roku w Dagestanie by\u0142o ju\u017c 1270 meczet\u00f3w, z nich ponad 850 by\u0142o oficjalnie zarejestrowanych. Przy meczetach powsta\u0142o 650 szk\u00f3\u0142 muzu\u0142ma\u0144skich. W nast\u0119pnych trzech latach zbudowano kolejnych 388 meczet\u00f3w. Do 1988 roku w republice dzia\u0142a\u0142o ponad 20 bractw tarikatu (A. Szichsaidow, Islam w Dagestanie, Centralnaja Azja i Kawkaz, www.ca-c.org)<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"